Nhà đầu tư chứng khoán thành công cần có những tính cách gì?

Tính cách là đặc điểm về nội tâm của mỗi con người, có ảnh hưởng trực tiếp đến suy nghĩ, lời nói và hành động của người đó. Một người có thể có nhiều tính cách và nhiều người có thể có cùng một tính cách.

Một số nghiên cứu cho rằng: "Tính cách con người đã được hình thành ngay khi bạn 7 tuổi và sẽ theo bạn trong suốt cuộc đời trừ khi có những biến cố làm thay đổi tính cách đó".

Khi chọn nghề nghiệp, tính cách cũng là yếu tố cần được tính đến. Vậy tính cách nào sẽ quyết định việc bạn trở thành một nhà đầu tư thành công?

Người lý trí mạnh hơn cảm xúc

Thị trường chứng khoán là một thị trường có rất nhiều nhân tố tác động, chịu ảnh hưởng bởi thông tin đa chiều. Trên thị trường đầy rẫy những cảm xúc tiêu cực và hỗn loạn bởi những thông tin ngoài luồng, như vậy, nếu chúng ta đầu tư dựa theo cảm tính, không dùng lý trí để phân tích thì thua lỗ là chuyện tất yếu có thể xảy ra.

Do đó, những người có lý trí mạnh, suy nghĩ và hành động dựa theo lý trí nhiều hơn là cảm xúc là người rất phù hợp với ngành tài chính nói chung và đầu tư chứng khoán nói riêng.

Trong khi đó, những người sống thiên về cảm xúc thường rất dễ bị tình cảm chi phối trong hành động, họ quá nhạy cảm trước những biến động của thị trường, dẫn đến những quyết định sai lầm và sau đó lại tự trách móc bản thân và hứa sẽ rút kinh nghiệm nhưng rồi đâu lại vào đấy.

Nhà đầu tư chứng khoán ai cũng từng nghe qua câu nói nổi tiếng của huyền thoại Warren Buffett: “Hãy tham lam khi người khác sợ hãi”. Câu nói bất hủ đã trở thành triết lý của không ít các nhà đầu tư trên thị trường. Tuy nhiên, để vận dụng được nó thì cái mà bạn cần là một cái đầu lạnh.

Nhà đầu tư lý trí sẽ biết phân tích thị trường và vào lệnh dựa trên những con số. Tư duy logic giúp họ nhìn nhận thực tế và tìm hướng giải quyết nhanh chóng, chính xác hơn so với nhà đầu tư theo cảm xúc. Đó là một lợi thế tuyệt vời để họ phát huy hết khả năng của mình trên thị trường tài chính đầy khốc liệt này.

Người hướng nội

Trong xã hội hiện đại, những người hướng ngoại dễ dàng có thể khẳng định vị thế của mình hơn. Người hướng ngoại có nhiều lợi thế khi dễ dàng hòa nhập với cộng đồng và khi làm việc cùng một tập thể, họ thường được nhiều người yêu mến khi nhìn họ thân thiện hơn so với người hướng nội.

Nhưng không phải nghề nghiệp nào cũng như vậy và người hướng ngoại lúc nào cũng có lợi thế hơn. Điển hình là những ngành nghề đòi hỏi sự hoạt động độc lập như đầu tư chứng khoán.

Người hướng nội đã quen với việc "tác chiến" một mình và họ không thấy khó khăn gì, thậm chí là thoải mái trong việc tự mình đưa ra những quyết định đầu tư. Còn đối với người hướng ngoại thì việc ở một mình không giao tiếp với ai khiến họ dễ phát điên.

Một điểm nữa bất lợi cho những người hướng ngoại đó là họ thường không thích làm một việc gì đó quá lâu. Họ sẽ đổi nghề liên tục nếu công việc hiện tại không mang lại sự thú vị nữa. Sự thiếu ổn định về tâm lý khi phải  đầu tư một mình khiến họ cảm thấy khó chịu, dễ dàng dẫn đến trầm cảm. Vì vậy, đầu tư chứng khoán chưa hẳn đã phải công việc phù hợp với những người hướng ngoại.

Người đề cao nguyên tắc

Đầu tư chứng khoán là một công việc cần có tính kỷ luật trong giao dịch. Đây được coi như tính cách mọi nhà đầu tư thành công phải có và là kim chỉ nam cho mọi hành động của họ.

Đặt ra kế hoạch, phát triển và thực hiện chúng là điều làm cho nhiều nhà đầu tư có thể thành công và người đề cao nguyên tắc luôn giữ vị trí số một trong nhóm này. Họ không cảm thấy khó chịu khi luôn phải tuân thủ theo kế hoạch trong mọi trường hợp mà trái lại sự ổn định mang lại là điều khiến họ càng thêm tin tưởng vào kế hoạch của mình hơn.

Do đó, nếu bạn là người bay bổng, luôn muốn sự thoải mái, không bị bó buộc, làm việc không có nguyên tắc và tính kỷ luật thì bạn sẽ khó có thể thành công khi tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán.

Để có thể thành công trên thị trường chứng khoán, bạn cần có kế hoạch đầu tư và đầu tư theo kế hoạch đó. Richard Dennis từng nói: “Đừng quá chú trọng đến việc giá đang chuyển động ở mức nào mà nên quan tâm đến việc bạn sẽ làm gì khi giá chạm mức đó”. Vì vậy, khi tham gia thị trường, nhà đầu tư cần có kế hoạch rõ ràng.

Ví dụ: Bạn có kế hoạch đặt mua cổ phiếu VNM tại mức giá 80.000 đồng và sẽ bán khi giá tăng lên mức 100.000 đồng.

Thực tế, khi tham gia thị trường, bạn cần một kế hoạch càng chi tiết càng tốt. Bạn cần tìm được câu trả lời cụ thể cho các câu hỏi như: Bạn sẵn sàng chịu lỗ bao nhiêu? Bạn sẽ chấp nhận mức lợi nhuận là bao nhiêu? Chiến lược chốt lời của bạn như thế nào? Nếu sau một thời gian, khoản đầu tư của bạn không sinh ra lợi nhuận, bạn sẽ tiếp tục nắm giữ hay tất toán? Sau khi tất toán khoản đầu tư, bạn sẽ làm gì tiếp theo?

Người biết nhận ra thất bại

Lĩnh vực đầu tư chứng khoán rất khác so với các lĩnh vực khác. Bạn sẽ mất nhiều thời gian để nghiên cứu, học hỏi trước khi có thể trở thành nhà đầu tư thực thụ. Nên nhớ rằng, bạn không thể chỉ xem sách và trở thành nhà đầu tư thành công được. Bạn phải học cách phân tích thị trường và hiểu được những gì đang diễn ra bên ngoài chỉ bằng việc quan sát các chỉ số vô cùng đơn giản. Trung bình, bạn sẽ mất ít nhất 3 năm để có thể kinh doanh có hiệu quả.

Có một thống kê mà ai cũng nhắc tới, 95% nhà đầu tư tham gia thị trường đều thua lỗ, và chỉ có khoảng 5% thành công. Thất bại trên lĩnh vực tài chính là chuyện bình thường và hầu như ai cũng đã từng mắc sai lầm dẫn đến thua lỗ. Cách xử lý của mỗi người sau những lần thất bại như vậy mới là điều tạo nên sự khác biệt.

Chúng ta có xu hướng tập trung quá nhiều vào suy nghĩ có thể kiếm được bao nhiêu tiền mà quên mất việc đánh giá khả năng thất bại và khả năng chịu đựng rủi ro của mình. Điều đơn giản này đã luôn bị các nhà đầu tư bỏ qua.

Có người sẽ nản chí, sụp đổ trước thất bại và từ bỏ nhưng cũng có người kiên trì hơn, tìm hiểu những lý do đằng sau thất bại đó và khắc phục chúng trong những lần giao dịch sau. Họ hiểu muốn đạt được thành công và để trở thành chuyên gia trong bất kỳ lĩnh vực nào cũng cần chấp nhận những lần thất bại, đó chỉ là quá trình mà ai cũng phải trải qua.

Người thất bại luôn nghĩ việc mắc lỗi là điều không thể chấp nhận và gục ngã trước nó. Còn đối với những người thành công thì đây lại là cơ hội tuyệt vời để học hỏi thêm kiến thức mà trước giờ họ chưa từng nghĩ đến.

Một nhà đầu tư cần biết rõ và hiểu được những lệnh đặt của mình, đồng thời ý thức được tầm quan trọng cũng như hậu quả nếu quyết định đặt lệnh là sai. Nhà đầu tư thành công không đổ lỗi cho bất kỳ ai hoặc bất kỳ các yếu tố khách quan nào mà tìm hiểu nguyên nhân sai lầm và rút kinh nghiệm. Nếu đã có các nguyên tắc đầu tư do chính mình đặt ra,  nhà đầu tư cần kiểm tra lại các nguyên tắc này. Trường hợp ngược lại, nhà đầu tư cần xây dựng cho mình tính kỷ luật cao hơn.

Trên đây là một số tính cách mà tôi cho rằng là điều kiện cần để có thể thành công trên thị trường tài chính. Tuy nhiên, đó chưa phải là điều kiện đủ, bởi để kiếm được triệu USD trên thị trường tài chính, nhà đầu tư cần nhiều yếu tố hỗ trợ. Giống như việc một người dù có các nét tính cách phù hợp nhưng không gặp “thiên thời địa lợi” thì cũng rất khó để có thể tỏa sáng trên thị trường.